ترك سيگار؛ ‌امروز ‌بهتر از فردا

ترك سيگار يكي از مهم‌ترين اقداماتي است كه سيگاري‌ها مي‌توانند براي بهبود اوضاع سلامتي و افزايش طول عمرشان انجام دهند. البته اين كار اصلا ساده نيست، ولي مي‌توان انجامش داد. فقط براي داشتن بيشترين شانس موفقيت بايد بدانيد با چه چيزي مبارزه مي‌كنيد.
چرا ترك سيگار سخت است؟ مارك تواين، نويسنده آمريكايي مي‌گويد: ترك سيگار كار بسيار ساده‌اي است. خودم تا به حال هزار بار ترك كرده‌ام! شايد شما هم تا به حال چندين بار سعي كرده‌ايد. به راستي چرا ترك سيگار اين‌قدر مشكل است؟ پاسخ را بايد در نيكوتين جستجو كرد. ماده نيكوتين كه به طور طبيعي در توتون وجود دارد شديدا اعتيادآور است؛ به اندازه ترياك و هرويين و فرد به مرور زمان بيشتر و بيشتر از لحاظ جسمي و رواني به آن معتاد يا وابسته مي‌شود.

مطالعات علمي نشان مي‌دهد سيگاري‌ها براي ترك موفقيت‌آميز سيگار بايد با عوارض جسمي در كنار عوارض روحي مبارزه كنند. وقتي دود سيگار را فرو‌ مي‌بريد، نيكوتين به عمق ريه‌ها مي‌رود. در آنجا سريعا جذب خون شده، در تمام بدن پخش مي‌شود؛ يعني به قلب، رگ‌هاي خوني، اعضاي دروني و مغز مي‌رود.

چندان هم آسوده نيستند
نيكوتين حتي در شير مادران سيگاري هم وجود دارد. در دوران بارداري نيكوتين از جفت به جنين منتقل مي‌شود و حتي جنين را هم متاثر مي‌كند. نيكوتين چقدر در بدن باقي مي‌ماند؟ فاكتورهاي مختلفي بر زمان ماندن نيكوتين در بدن موثر است، ولي به طور كلي نيكوتين و فرآورده‌هايش در بدن فرد سيگاري پس از ترك حداقل 3 تا 4 روز باقي مي‌ماند. اين ماده در بدن احساس خوشايندي به وجود مي‌آورد و باعث مي‌شود فرد به كشيدن سيگارهاي بيشتري تمايل پيدا كند. همچنين با مداخله در جريان تبادل اطلاعات سلولي باعث افسردگي مي‌شود. وقتي سيستم عصبي به نيكوتين عادت مي‌كند، فرد سيگاري به سمت كشيدن سيگار بيشتر گرايش پيدا مي‌كند تا ميزان نيكوتين خون بالا رود. پس از مدتي ظرفيت مصرف نيكوتين بالا مي‌رود و باز هم باعث مي‌شود مقدار مصرف سيگار به مرور زمان افزايش يابد. ترك نيكوتين: وقتي سيگاري‌ها سيگارشان را كم يا ترك مي‌كنند، نبود نيكوتين به عوارض ترك نيكوتين مي‌انجامد. اين عوارض جسمي و روحي هستند. جسم به نبود نيكوتين پاسخ مي‌دهد، از لحاظ رواني هم فرد با ترك عادت سيگار كشيدن مواجه مي‌شود و همين ترك عادت است كه تغييرات رفتاري شديدي در او به وجود مي‌آورد. اگر كسي به مدت چند هفته تا چند ماه مرتبا سيگار كشيده باشد، عوارض جسمي نيكوتين ظرف چند روز از بين مي‌رود، ولي براي كسي كه سال‌ها سيگار كشيده ممكن است عوارض ترك تا چند هفته ادامه پيدا كند. با آن كه ترك سيگار عوارض جسمي هم دارد، ولي عوارض روحي ترك اهميت بيشتري دارند؛ مشكلاتي همچون عدم تمركز و گيجي، افسردگي، بي‌صبري و كلافگي، آسيب‌پذيري و خشم، بي‌خوابي، سردرد، خستگي و افزايش اشتها. اين عوارض باعث مي‌شود فرد دوباره سيگار كشيدن را از سر گيرد. با كشيدن سيگار ميزان نيكوتين خون افزايش مي‌يابد و عوارض كمبود نيكوتين از بين مي‌رود.

سرطان‌هاي متفاوت‌
تقريبا همه مي‌دانند كه سيگار كشيدن ممكن است به سرطان ريه بينجامد، ولي كمتر كسي مي‌داند سيگار ريسك ابتلا به سرطا‌ن‌هاي ديگري همچون دهان، تارهاي صوتي، حنجره، مثانه، كليه، لوزالمعده، رحم، معده و انواع سرطان‌هاي خون را بشدت افزايش مي‌دهد. همچنين سيگار كشيدن مي‌تواند باعث بيماري‌هاي ريوي مثل عفونت ريه، آمفي‌زم (تجمع مايع در شش‌ها)‌ و ذات‌الريه مزمن شود. سيگاري‌ها دو برابر ديگران در اثر سكته مي‌ميرند. سيگار يكي از عوامل مهم در گرفتگي مويرگ‌هاي دست و پاست. همچنين بر ديواره‌هاي رگ‌هاي خوني كه به مغز مي‌روند تاثيراتي مي‌گذارد كه به سكته مغزي منجر مي‌شود. سيگار احتمال سكته قلبي را هم افزايش مي‌دهد، اما احتمال آن در مردان سيگاري بيشتر از زنان است.
چرا ترك كنيم؟ مهم نيست چند سال داريد يا چند سال سيگار كشيده‌ايد. با ترك سيگار در هر مرحله‌اي، به سال‌هاي عمرتان مي‌افزاييد. كساني كه قبل از 50 سالگي سيگار را ترك مي‌كنند، احتمال مرگشان ظرف 15 سال آينده به 50 درصد كاهش مي‌يابد. همچنين كليه سيگاري‌ها پس از ترك زندگي بهتري پيدا مي‌كنند، كمتر مريض مي‌شوند و مي‌توانند از زندگي سالم لذت ببرند. مهم اين است كه تصميم بگيريد.