شبــــي طـــــولانــــي از شبهــــاي اســــفنـد
سخـــن رفت از وطــن با اشـك و لبـــخـــنـد
زمـــــــن پــرسيــــــــد يــــــار آشــــنــــايي
ز فـــرزنـــــــــدان قــــــــــــوم آريــــــايــي
كه چــــــون بــوده ست احـــــــوالِ بَرَهْــمــَن
و تفــــسيـر وطــــــن را خــــواســت از مــــن
و مــن آغـــــــاز كــــردم شـــــرح خــــود را
بـــــه نــــــامِ نــــامـــــــيِ آهـــــورْمـــَزدا :
( آهورمزدا ، اهورمزدا ، آهورامزد ، اهورامزد ، اورمزد و مزدا اهورا همگي به چم داناي جاويدان هستند و
وطــــن يعـــنـــي ســــراســــرعشــــق بــازي
نام پروردگار زرتشتيان است )
وطن يعنـــي « جــــهــــان » ، بي تـرك تــازي
وطــــن يعنــي سكــــوت پاك خـــورشـيـــد
ز شــــهر ســوخـتــــه تا تخـــت جمــشــــيـد
وطـــــــــن يـعــنــــي درفــــش كــاويـــانـي
وَ آزادي اســـت در فـــــــــرّ كــــــيـــانــــي
وطـــــن يعــنـــي درفــــش مِــهـــر درمشــت
وطــــن يـعــنـــي نـــــــژاد پـــاك زرتـــشت
وطـــــن تنــهـا تريـن ســـرمـــــايـه ي ماســت
ســـــروش پــــاك آئـــيــــــن سِپَـنــــتـاست
وطــــن آواز آتــشـــــنــــــاك آب اســــت
از آتـشـــــگـــاه هــا در الـتـــهـــــــاب است
وطــــــن گـفتـــي اوستــــا هست ، آري
و شـــادي هست جـــاي ســــوگـــــواري
وطـــن جشن بزرگ مهـــــرگــــان است
وطـــــــــن آئـينـــه اي از آســــــمــان است
وطـــــن امــــواج ســنـــــد و نيــــروانـاست
چـليپـــا ي مسـيــــح ، آئـيـــن بـوداست
وطـن يعنــــي گـــريـــز از دست دُروَند
( دروند در زبان پهلوي به چم دروغگوست )
وطــن نعشی است بر دوش دمــاوند
وطـــن مانــده ست بر جــــا زآفريــدون
ز نقــــشِ رستـــــمِ پهــلـوست ؛ ايــدون
وطــــــن آوردگــاه مـــرد و ننـگ است
- ســـبويي عاشــق ديــدار سنــگ است -
وطن رقـصـي است در فــريـــاد آتـــش
ورنگـيـــن است از خـــــون ســيـــاوش
وطــــــن پشــتِ كمـانِ كـاوه ي ماست
وطـــن تهمــينـه و ســــودابه ي مــاست
وطن جـمـشـيد وكي كــاووس وگيواست
نمايشـــخانه ي گيـهــــان خـــــديـو است
وطـــن را دستِ آرش تـــرجمـــــان كرد
در آن ميـــدان كه تــيري دركمـــان كرد
وطـــن چـــندين هـــــزارآئــيــنــــه دارد
هــــــزاران داســتــــــان در ســيــنـه دارد
چـــكــاد بيستــــون تــا قـلـب بـغـــــداد
حكايت هـايي از شــيـرين و فــرهــــــاد
حكايت هاي هفــت اورنـــگ جـــــامي
شكـــــوه مـــثـنـــوي هـــــاي نـظـــامـي
شكـــوه عشـــــق در ديـــوان حــافــــظ
و مستــــي كـــردن پنهــــــان حــافــــظ
وطن مان اِسْتــِر از عهـــــد عــتيــق است
( كتاب استر از جمله بخشهاي تورات عهد عتيق مي باشد كه در آن به اغراق پيرامون ايران سخن رانده شده است . )
و اين حـــــاكي ز پيـــوندي عمـيق است
( پيوند به چم ريشه به كار رفته است )
وطـــن فردوسي توسي ست ، آري
وطن آبشخـور موسي ست ، آري
وطــــن تركـيبي از تـرك و بلــوچ است
لُــروكُــــرد و زن و مـــردان كـوچ است
وطــــــن يـكـــرنـگي ايــل است در باد
وفـــــا داري بر ايـلـــــش بيـشتــــر بــاد
وطـــــن رنگ و لعاب دار قــــالي است
و تفسيـــري زگــاهـَــنـبار قــــالي است
( گاهنبار به چم تاريخ است )
وطـــــن معـمـــــاري پـيــشينـيـان است
نمايشـخـــانه ي «نقـــش جهــــان» است
وطن شوش است ، بر جـــــا مانده از پار
كه با بــارو و بــُرجـــش مانده سُتـــــوار
(اشاره به گوشه اي از شعر اخوان پيرامون شوش )
وطـــــن يعنـــي سپــاهان ، ري ، سنندج
طـــــــواف تــــوس را پــنداشتـــن حج
( حج از ريشه hegu آمده و به چم چرخيدن و طواف كردن است
وطن گفتي كــه چنـگي بـــــي قراراست
اما در اين جا سنت آئيني مسلمانان منظور بوده است . )
خــروش خشــمـــنــاك مــــازيـاراست
وطـــــن مـانـــــي است با پنـدارمزدك
وگــفتــي خـــــرم است ازديــــن بابك
وطــــن را فَرْوَهَــــرآئــيــن مانــي است
فروغـــي پاك تراز فـَــــرْوَهَـــــرنيسـت
( فروهر farvahar به چم جوهر ذات انسان است . چيزي معادل روح در اسلام )
وطـــــن هــــوم است درجـشن امرتـات
( هوم نوعي گياه است كه زرتشتيان در جشن ها دود مي كردند و باعث آرامش مي شده است )
شــــراب نـــاب پيـــــــران خــــرابـات
وطن بي گات ها گـويـــي وطــن نيست
( گات ها سرود هاي مينوي زرتشت است )
و اين آئــــــين پاك مــزديـسنـــي ست
وطن گفتي كه مـنشـوري ست خـــامش
ز شاهنــشاه ورجـــــاونــد ، كــوروش
( ورجاوند به چم ارجمند ، مقدس و بزرگ است )
وطــن مان داشتــه ست آنـك خشـــايار
و گـُردي مثل نـــادر شـــــاه افشــــــار
وطــن يعــني تَنوخــْشَتْرََه ، وُهــُومـــَن
( تنوخشتره به چم كسي كه تجسم الهي داشته باشد و چم نام برديا برادر كمبوجيه است )
وطــــن انديشـــه ي پاك است قطــعـــاً
( وهومن vohooman به چم انديشه ي نيك است )
وطـــــن يــعــنـــي رباعيــــات خـــيــام
حكـايت هاي تلـــخ و شــــــور ايـــــام
وطـــــن يعنـــــي فـــــروغ مَــزدَيَسنــــا
ابــوريـحـــــان ، رازي ، ابــــن سـيــــنا ،
هـــدايت ، كســــروي ، دشتي ، مصـدق
فــــروغ ، آن بانوي پر شـــــور ِعاشـــق ،
كه در « قـــانون » «ســگ ولگــرد» ديدند
و « ورجــــــــاونـــد بـنـيــاد »آفــريدنـــد
وطـن مجمــوعـــه ي ديـــوان نيمـــاست
و دفــــتر شعــــر شــــاگــردان نيمـاست
وطــــن يعنـــي ســپهري ، شاملو ، مــاث
ســــرود هــفـــدهــم از دفــتــــر گــاث
(دفتر گاث همان دفتر گات يا گات هاست )
وطــــن يعنـــــي ز پـــــوچ ار هيچ داريم
( ز پوچ جهان هيچ اگر دوست دارم تو را اي كهن بوم و بر دوست دارم « اخوان» )
بجــــز بــــوم ِ كهــــن بـــر ، هيـچ داريم
وطـــــن را كاش مي شـد با خودش برد
( اي كاش آدمي وطنش را مي شد با خود ببرد هر جا كه خاست « شاملو » )
هر آن جا آدمـــــي مـــي رفت مي مـُرد
وطن در پنجــــه ي درويش خـــان است
قــمر ، مرضـيــه ، شهــنازي ، بــنان است
( قمرالملوك وزيري خواننده ي به نام ايران در سده ي اخير است ، مرضيه نيز از خوانندگان صاحب نام ايراني است ، استاد علي
اكبر خان شهنازي از بزرگترين نوازندگان تار معاصر است كه خدمات ارزنده اي به موسيقي سنتي ايران نموده است ، استاد بنان نيز
وطـــن يعني به نام ايـــــزد « سيـــاووش »
از خوانندگان به نام ايران بوده كه حق بزرگي بر گردن آواز ايران زمين دارد )
زمستان ، ارغنون ، گلبانــگ ، چــاووش
( سياووش نام هنري استاد محمد رضا شجريان بوده است )
وطـــن آواز آهــنـگـين ِ « تــاج » است
( استاد تاج اصفهاني از بزرگترين خوانندگان اين سرزمين بوده است )
« ســراي بي كــسي ِ» ابــتـهــــــاج است
(اشاره به شعر سراي بي كسي اثر هوشنگ ابتهاج ، كه استاد محمد رضا شجريان آن را به آواز خوانده است )
وطن يعني مُغان - مُغ ، هيــربَد- فـــارس
( مغ و هيربد از روحانيون زرتشتي هستند )
وطــــن يعــنـي خـليـــج تا ابــد فــارس
وطن يعنـــي غــرور خســـرو پـــرويــز
ســــرود بــاربـُـد در مـرگ شـــبــديـز
( اشاره به داستان مرگ شبديز و خبر دادن باربد به خسرو پرويز)
وطـن موسيقــي چـــنگ نكيســــا ست
و« اي ايـــران » ســـرود مــلـــي ماست
( اي ايران ساخته ي روخ الله خالقي و شعرش از دكتر گل گلاب است و روزگاري سرود شور انگيز ملي ايرانيان بوده است )
**************************************************************************
اينست راه من
***************************************************************