ریشه یابی ضرب المثل ها
سحر خیز باش تا کامروا باشی :
می گویند بزرگمهر وزیر و آموزگار انوشیروان ، پیوسته انوشیروان را می گفت که : «قبله ی عالم باید صبح زود از خواب برخیزد و به امورات مردم و مملکت برسد. کسی که صبح زود بیدار می شود چنین است و چنان است.»
اما انوشیروان چون شب ها را به شادکامی و شب زنده داری می گذرانید،قادر نبود که پند او را به عمل در آورد و از سویی دیگر چون بزرگمهر وزیر و بزرگتر و نیز آموزگار او بود، نمی توانست او را از گفتن این مطلب باز دارد. پس چون دریافت که بزرگمهر دست از سرش بر نمی دارد، چند نفر را مأمور کرد که به لباس دزدان درآیند و چون بزرگمهر از خانه برون شد او را گرفته و لخت کنند و آنگاه رهایش سازند و آسیبی دیگر به او نزنند.
آنان چنان کرد و فردا صبح زود چونانکه بزرگمهر بیرون آمد در هیأت دزدان به او حمله برند و کلاه و جبه و قبا و هر چه که داشت، بردند .
بزرگمهر دوباره به خانه بازگشت و لباسی دیگر پوشید و به سوی بارگاه انوشیروان روانه گشت. چون بدانجا رسید زمان گذشته و انوشیروان از خواب بیدار شده بود.
انوشیروان که از اصل ماجرا آگاه بود برای اینکه به بزرگمهر درسی داده باشد، علت دیر آمدنش را جویا شد.
بزرگمهر در پاسخ حکایت خود را نقل کرد و گفت :«امروز که به خدمت قبله ی عالم می آمدم چند دزد مرا لخت کردند و از این رو دیر به خدمت رسیدم.»
انوشیروان خنده ی بلندی سر داد و به طعنه گفت: «اینها همه از فواید سحر خیزی است. اگر آنقدر زود از خانه بیرون نمی آمدی،لختت نمی کردند.»
بزرگمهر پاسخ داد: «قربانت گردم، آنها زود تر از من بیدار شده و بیرون آمده بودند بدین جهت به فیض خودشان رسیدند.»
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر